Genel İcra Takip Yolları – İcra Alacakları Yolları

İcra takibi çeşitleri, borçlunun borcunu ödememesi durumunda alacaklının yasal yollarla alacağını tahsil etmek için başlattığı hukuki süreçtir. Türkiye’de İcra ve İflas Kanunu (İİK) çerçevesinde yürütülür ve icra daireleri tarafından yürütülmektedir.

İcra hukuku tecrübesi olan veya çalışan bir avukattan hak kaybına uğramamak için mutlaka destek almalısınız. Aşağıdaki yazı genel hatları ile bilgilendir saiki gütmekte olup doğrudan konunuza uyacak bir yönü olmayabilir.

A. İcra Takibi Türleri

1. İlamsız İcra Takibi

   • Borcun bir mahkeme kararı olmadan doğrudan icra dairesi aracılığıyla tahsil edilmesi sürecidir.
   • En yaygın türü genel haciz yoluyla icra takibidir.

2. İlamlı İcra Takibi

   • Mahkeme kararı (ilam) veya ilam niteliğinde bir belgeye dayalı olarak başlatılan icra takibidir.
   • Mahkeme ilamı nedeniyle borçlu itiraz edemez, yalnızca icranın geri bırakılmasını (tehir-i icra) talep edebilir.

3. Kambiyo Senetlerine Özgü İcra Takibi

   • Çek, bono veya poliçe gibi kıymetli evraklara dayalı bir icra takibidir.
   • Borçlunun 5 gün içinde ödeme yapması veya 5 gün içinde itiraz etmesi gerekir.

4. Rehnin Paraya Çevrilmesi Yolu ile İcra Takibi

   • Taşınır veya taşınmaz bir rehinle güvence altına alınan borçlar için uygulanan takip yöntemidir.
   • Borç ödenmezse rehinli mal satılarak alacak tahsil edilir.

5. İflas Yolu ile Takip

   • Ticari işletmelere karşı yapılan ve doğrudan iflas sürecini başlatan bir takip türüdür.

B. İcra Takibi Süreci

1. Takip Talebi: Alacaklı, icra dairesine başvurarak icra takibini başlatır.
2. Ödeme Emri: İcra müdürlüğü, borçluya ödeme emri gönderir.
3. İtiraz Süreci:
   • Borçlu ilamsız takipte 7 gün, kambiyo senetlerine dayalı takipte 5 gün içinde itiraz edebilir.
   • İtiraz edilirse takip durur. Alacaklı itirazın kaldırılması veya iptali için mahkemeye başvurabilir.
4. Haciz Aşaması: Borçlu ödeme yapmazsa haciz işlemi uygulanır.
5. Satış ve Tahsilat: Haczedilen mallar satılarak alacaklıya ödeme yapılır.

C. İcra Takibine İtiraz ve Hukuki Korunma

• Borçlu, borcu yoksa veya ödeme emrinde usulsüzlük varsa itiraz edebilir.
• Haksız icra takibi yapılmışsa “menfi tespit davası” açılabilir.
• Borç ödendiyse “borçtan kurtulma davası” açılabilir.

İcra süreci karmaşık hukuki prosedürler içerdiğinden, icra avukatından destek almak önemlidir. Özellikle borçlu veya alacaklı açısından hak kayıplarını önlemek için hukuki danışmanlık büyük önem taşır.

D. İlamlı İcra, İlamsız İcra ve Kambiyo Senetlerine Özgü İcra Karşılaştırmalı Tablo:

• Başkaca yönden kıyaslama devam edersek;

E. İzmir İcra Takibi ve İcra İşlerine Örnekler

Örnek 1: Alacaklı Lehtarına İcra Takibi (Kredi Borcu)

Senaryo:
Müvekkiliniz X Bankası, İzmir’de ikamet eden borçlu Y’ye ait 150.000 TL’lik kredi borcunu tahsil edememiştir. Sözleşmede icra şartı mevcuttur.

Hukuki Süreç:

1. İcra Dosyası Açılması: İzmir İcra Dairesi’ne, sözleşme ve borçluya ait bilgilerle birlikte “ödeme emri” talepli icra takip dosyası açılır (İİK m. 68).
2. Ödeme Emri Tebliği: Borçlu Y’ye 7 gün içinde ödeme veya itiraz hakkı bildirilir.
3. İtirazın Hükümsüz Kılınması: Borçlu Y, hukuka aykırı şekilde itiraz ederse, “itirazın iptali davası” açılarak icra sürecinin devamı sağlanır (İİK m. 67/b).
4. Haciz İşlemleri: Borçlu ödemezse, taşınır/taşınmaz mallarına haciz konulması için İzmir İcra Müdürlüğü’ne talimat verilir.

Sonuç: Müvekkil X Bankası, borcun tamamını haciz yoluyla tahsil eder.

Örnek 2: Kira Takipli İcra (Konut Kira Borcu)

Senaryo:
Müvekkiliniz, İzmir’deki mülkünü kiraya verdiği kiracı Z’nin 8 aylık kira borcunu (toplam 40.000 TL) ödemediğini bildirmiştir. Kiracı sözleşmeyi feshetmiştir.

Hukuki Süreç:

1. İhtarname Gönderimi: Kiracı Z’ye, 30 gün içinde borcunu ödemesi için resmi ihtarname çekilir (TBK m. 315).
2. İlamlı İcra Takibi: Kiracı ödemezse, kira sözleşmesi ve ihtarname ile birlikte İzmir İcra Dairesi’nde icra takibi başlatılır.
3. Haciz Yoluyla Tahsilat: Kiracının banka hesaplarına veya ücretine haciz konulması talep edilir. Ayrıca, kiracının eşya üzerindeki ret hakkı (İİK m. 82) kırılarak tahliye işlemi için gerekli adımlar atılır.

Sonuç: Kira alacağı haciz yoluyla tahsil edilir ve mülkün tahliyesi sağlanır.

Örnek 3: Ticari İlişkilerden Kaynaklanan Borç (Çek Senetleri)

Senaryo:
Müvekkiliniz, İzmir’de faaliyet gösteren A Şirketi, B firmasından 75.000 TL’lik çek bedelini tahsil edememektedir. Çek protestolu kabul edilmiştir.

Hukuki Süreç:

1. İcra Emri Kesinleştirme: Çek kanıtları (protesto tutanağı, çek sureti) ile İzmir Kambiyo Senedine Mahsus Takip ile İzmir İcra Dairesi’nden icra emri çıkartılır.
2. Şirket Hesaplarına Haciz: Borçlu ödemezse, B firmasının İzmir’deki banka hesaplarına ve ticari varlıklarına haciz uygulanır.
3. Yasal süresinde dava: İcra hukuk mahkemesine açabilir veya genel mahkemeye de menfi tespit gibi davalar açılabilir.

Sonuç: Alacak, çek hükümlerine dayanılarak kısa sürede tahsil edilir.

Örnek 4: Nafaka Borcu Nedeniyle İcra

Senaryo:
Müvekkiliniz, boşandığı eşinin 6 aydır 3.000 TL aylık nafakayı ödemediğini bildirmiştir. Nafaka kararı kesinleşmiştir.

Hukuki Süreç:

1. İlamlı Takip Başlatma: Kesinleşen nafaka kararı ile İzmir Aile Mahkemesi’nden alınan ilam, İcra Dairesi’ne sunularak takip başlatılır.
2. Maaşa Haciz: Borçlunun maaşının ¼’üne haciz konulması talep edilir (İİK m. 82).
3. Pasaport ve Sürücü Belgesi İptali: Borçlu direnirse, pasaport ve sürücü belgesi iptali için başvuru yapılır (İİK m. 343/A).

Sonuç: Nafaka alacağı, borçlunun maaşından otomatik kesintiyle tahsil edilir.

Avukatın Rolü ve Stratejik Yaklaşım:

• Hukuki Değerlendirme: Alacağın niteliği (para, teminat, nafaka) ve deliller (sözleşme, çek, mahkeme kararı) incelenir.
• İhtiyati Tedbir: Borçlunun mal kaçırması riskine karşı, tapu veya banka hesaplarına ihtiyati haciz talep edilir (İİK m. 257).
• İtiraz ve İtirazın Kaldırılması: Borçlunun haksız itirazlarına karşı “menfi tespit davası” veya “itirazın iptali davası” açılır.
• Takip Sonrası: Haciz işlemleri, icra müdürlükleriyle koordineli şekilde yürütülür; borçluya ait taşınmazların satışı için ekspertiz raporu hazırlatılır.

F. İcra Takibi Sürecinde Sonuç Olarak:

İzmir’de icra takibi süreçleri, hukuki prosedürlerin titizlikle takip edilmesini ve borçlunun malvarlığına etkin müdahaleyi gerektirir. İzmir İcra Hukuku Avukatı desteği, hem alacağın hızlı tahsili hem de borçlunun hukuka aykırı itirazlarının bertaraf edilmesi açısından kritiktir.

Türk hukukunda icra takibi işlemleri, İcra ve İflas Kanunu (İİK) ile düzenlenmiştir. Genel kural olarak, icra takibi başlatmak için avukat tutma zorunluluğu yoktur. Ancak, sürecin kritik aşamalarında avukat desteği hukuken -olası hak kayıplarını önlemek için- zorunlu hale gelebilir veya pratikte kaçınılmaz olabilir.

• Avukat Desteği Gerekli Olmasa Bile Neden Tavsiye Edilir?

1. Hukuki Hataların Önlenmesi:
   İcra takibinde yanlış adım atılması (örneğin, eksik belge, süre kaçırma), takibin geçersiz sayılmasına yol açabilir.
2. Borçlunun İtiraz ve Taktikleriyle Mücadele:
   Borçlular sıklıkla “takibin tebliğ edilmediği”, “borcun ödendiği” veya “zamanaşımı” iddialarıyla itiraz eder. Bu itirazları çürütmek için hukuki argümanlar ancak avukat deneyimiyle hazırlanabilir.
3. Etkin Haciz ve Tahsilat:
   Borçlunun taşınmazlarının tespiti, üçüncü kişilerdeki alacakların haczi veya iflas başvurusu gibi karmaşık işlemlerde avukat stratejisi kritiktir.
4. Süre Yönetimi:
   İcra süreleri (örneğin, ödeme emri tebliği 7 gün, itirazın iptali davası için 6 ay) sıkı şekilde takip edilmelidir.

• Teknik ve hukuk alanında tecrübe gerektiren bu konularda telafisi imkansız hak kayıplarına uğramamak için, mutlaka avukatınıza danışmanızı şiddetle önermekteyiz.
• Aradığınız dava türü veya hukuki ihtilaf hakkında *yazılar* bölümüne tıklayarak; davanız hakkında dilediğinizi okuyup, araştırabilirsiniz.
• Benzer mahiyette icra hukukuna dair yazılarımızın bir kısmı;
  • İcra Hukukunda (Kambiyo Senedinde) İmza İtirazı ve Usulü
  • İcra Hukukuna Göre Kiracının Tahliyesi TBK’dan Farkı
  • Kira Hukukunda Tahliye Taahhütnamesi ve İcra Emrine İtiraz
  • Tahliye Taahhütnamesine İtiraz İncelemesi – Avukat Görüşü

AVUKAT DESTEĞİ

Gizlilik

Gizlilik, bir avukatın ve hukuk büromuzun en önemli etik ilkelerinden biridir; 1136 sayılı Kanunda tanımlanan gizlilik ve ifşa etmeme ilkesini çok dikkatli ve hassas bir şekilde uygular. Ancak büromuz, müvekkillerinin bilgi, belge ve bilgilerini gizlilik ve bilgi sorumluluğu sınırları içinde gizli tutar ve hiçbir şekilde ve hiçbir koşulda üçüncü kişi ve kurumlarla paylaşmaz.