Gümrük Mevzuatına Muhalefet Kapsamında İhracat Kaçakçılığı

Gümrük Mevzuatına Muhalefet Suçu Genel Olarak Nedir?

“Gümrük mevzuatına muhalefet,” gümrük işlemlerine dair yürürlükteki kanun ve düzenlemelere aykırı hareket edilmesi anlamına gelir. Bu tür bir ihlal, özellikle ithalat, ihracat, transit işlemleri ve vergilendirme süreçlerinde yapılan usulsüzlükleri kapsar. Gümrük mevzuatına muhalefet suçu şu tür eylemlerle işlenebilir:

1. Beyannameye aykırı işlemler: İthal veya ihraç edilen malın niteliği, miktarı ya da değeri konusunda yanlış veya eksik beyanda bulunmak.
2. Kaçakçılık: Malları gümrük kontrolüne sunmadan ülkeye sokmak veya ülkeden çıkarmak.
3. Vergi kaçakçılığı: Gümrük vergisi, KDV veya diğer mali yükümlülüklerin ödenmemesi amacıyla yanıltıcı bilgi sunmak.
4. Kaçakçılığa yardım ve yataklık: Kaçak mal taşımak, saklamak veya bu tür eylemlere yardımda bulunmak.
5. Serbest dolaşıma sokma usulsüzlüğü: İthal edilen malları, gümrük idaresine bilgi vermeden ticari kullanıma sunmak.

Bu tür ihlaller, idari para cezalarına, gümrük vergilerinin tahsiline ve bazen de cezai yaptırımlara yol açabilir.

Gümrük Kaçakçılığı Suçu ve Cezası (5607 sayılı K. m.3)

Gümrük kaçakçılığı suçu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 3. maddesinde tanımlanan kaçakçılık fiillerini tarif etmek üzere kullanılmaktadır.

5607 sayılı yasaya göre, gümrük kaçakçılığı suçu iki şekilde işlenebilir:

• İthalat Kaçakçılığı Suçu,
• İhracat Kaçakçılığı Suçu.

Bu yazıda ise *ihracat kaçakçılığı suçu* olarak addedilen türünü aşağıda kısaca inceleyeceğiz. Bu bahis ile karıştırılan bir diğer başlığı ise Gümrük Mevzuatına Muhalefet Kapsamında İthalat Kaçakçılığı,  ve diğer yazı olan Gümrükte alıkonulan malların iadesi – Av Orhan Önal İzmir başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

İhracat Kaçakçılığı Suçu Nedir?

gümrük mevzuatına aykırı olarak yapılan ihracat işlemlerini kapsar. Bu suç, ithalat kaçakçılığı gibi 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında değerlendirilir. İhracat işlemlerinin gümrük kurallarına uygun yapılmaması, devletin vergi kaybına uğramasına, yasaklanmış malların yurt dışına çıkarılmasına veya ihracat teşviklerinin haksız yere alınmasına yol açabilir. İhracat kaçakçılığı da ithalat kaçakçılığı gibi ciddi hukuki sonuçlar doğuran bir suçtur.

İhracat Kaçakçılığı Suçunun Oluşumu

İhracat kaçakçılığı suçu, gümrük mevzuatına aykırı olarak yapılan eylemler sonucu oluşur. Suçun oluşabilmesi için şu unsurların bir araya gelmesi gerekir:

1. Yanlış veya Eksik Beyan:
   • İhracat yapılırken gümrük beyannamesinde malların niteliği, miktarı, değeri veya menşei hakkında kasıtlı olarak yanlış bilgi vermek. Bu, özellikle ihracat teşvikleri veya vergi iadeleri gibi mali avantajlar elde etmek için yapılır.
2. Gümrüğe Sunulmayan Mal Çıkarmak:
   • İhracata tabi malların gümrük kontrollerine sunulmadan doğrudan yurt dışına çıkarılması. Bu tür kaçakçılık, özellikle denetimlerin zayıf olduğu sınır bölgelerinde sıkça yaşanır.
3. Yasaklı veya Kısıtlanmış Malların İhracatı:
   • İhracatı tamamen yasaklanmış ya da belirli izinlere tabi malların (örneğin kültürel varlıklar, stratejik öneme sahip maddeler veya sınırlı teknoloji) izinsiz olarak yurt dışına çıkarılması ihracat kaçakçılığı suçunu oluşturur.
4. Sahte Belge Kullanımı:
   • İhracat işlemleri sırasında sahte faturalar, menşe belgeleri veya diğer ticari belgeler kullanarak yasal olmayan işlemler yapmak. Örneğin, ihracat teşviklerinden yararlanmak amacıyla malların menşe ülkesini yanlış beyan etmek.
5. Teşviklerin Usulsüz Kullanımı:
   • İhracat yapan kişiler, devletin sunduğu çeşitli teşviklerden yararlanabilirler. Ancak sahte beyanda bulunarak teşvik almak ya da teşviklerden haksız yere yararlanmak da kaçakçılık suçu oluşturur.

İhracat Kaçakçılığı Suçunun Cezaları

İhracat kaçakçılığı suçu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na göre ciddi yaptırımlara tabidir. Bu suçlara uygulanacak cezalar şunlardır:

1. Hapis Cezası:
   • İhracat kaçakçılığı suçunu işleyen kişiler için genel olarak 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Suçun niteliğine ve ağırlığına göre bu ceza değişebilir.
2. Adli Para Cezası:
   • Kaçakçılık fiilinden dolayı elde edilen kazancın miktarına ve devletin vergi kaybına göre ciddi para cezaları uygulanır. Ayrıca, suçun maddi boyutu ne kadar büyükse, ceza o kadar ağır olabilir.
3. Müsadere:
   • Kaçakçılıkla yurt dışına çıkarılmaya çalışılan mallar ve suçun işlenmesinde kullanılan taşıtlar ve araçlar müsadere (devlet tarafından el konulma) ile karşı karşıya kalabilir. Ayrıca, suçtan elde edilen gelir de devlet tarafından müsadere edilir.
4. Vergi ve Teşviklerin Geri Alınması:
   • Kaçakçılık yapılarak elde edilen teşvikler, vergi iadeleri ya da diğer mali avantajlar tespit edilirse, bu miktarların faiziyle geri alınması sağlanır.

İhracat kaçakçılığı suçu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Göre Nelerdir?

Kanun kapsamında düzenlenen ve ihracat işlemlerinin usulsüz olarak yapılmasını içeren bir suç tipidir. İhracat kaçakçılığı, devletin denetim mekanizmalarına aykırı hareket edilmesi, vergi ve teşviklerden haksız yararlanılması veya yasaklanmış malların yurt dışına çıkarılması ile oluşur. Bu tür suçlar, devletin gelir kaybına ve ticaretin adil olmayan koşullarda yapılmasına neden olur.

İhracat Kaçakçılığı Suçunun Türleri

5607 sayılı Kanun‘a göre, ihracat kaçakçılığı suçu çeşitli şekillerde işlenebilir. İşte ihracat kaçakçılığı suçunun türleri:

1. Yanlış veya Eksik Beyanda Bulunma:
   • İhracat sırasında malın niteliği, miktarı, değeri ya da menşei hakkında kasıtlı olarak yanlış bilgi vermek. Özellikle vergi teşviklerinden yararlanmak veya yasaklı malların çıkışını gizlemek için yanıltıcı beyan verilmesi, ihracat kaçakçılığı olarak kabul edilir.

   Örnek: Daha düşük gümrük vergisi veya teşvik almak amacıyla, ihraç edilen malın değerini düşük göstermek ya da miktarını eksik bildirmek.

2. Gümrük İşlemlerine Tabi Olmayan Mal Çıkışı:
   • İhracata tabi malların, gümrük kontrollerine sunulmadan doğrudan yurt dışına çıkarılması. Gümrük beyannamesi verilmeden veya gümrük idaresine bildirilmeksizin malın ülke dışına çıkarılması, en temel ihracat kaçakçılığı türüdür.
3. Yasaklı Malların İhracı:
   • İhracatı yasaklanmış ya da belirli izne tabi malların, gerekli izinler alınmadan yurt dışına çıkarılması. Bazı malların ihracatı ulusal güvenlik, kültürel miras veya çevresel nedenlerle kısıtlanmış olabilir.

   Örnek: Kültürel varlıklar, stratejik öneme sahip ham maddeler veya çevresel olarak tehdit oluşturan maddelerin yasa dışı olarak ihracı.

4. Sahtecilik ve Sahte Belge Kullanımı:
   • İhracat sırasında sahte belge kullanarak, gümrük işlemlerinde yanıltıcı bilgi vermek. Bu belgeler fatura, menşe belgesi, taşıma belgeleri gibi ticari belgeleri kapsar.

   Örnek: Faturaların üzerinde oynama yaparak gerçek değer yerine daha düşük ya da yüksek fiyat beyan etmek; ürünün menşeini farklı gösteren sahte belgeler düzenlemek.

5. İhracat Teşviklerinin Usulsüz Kullanımı:
   • İhracatçılara sağlanan teşviklerden (örneğin KDV iadesi, vergi muafiyeti) yararlanmak için sahte beyanda bulunmak ya da teşvikleri amacı dışında kullanmak. Bu, teşviklerin ve desteklerin usulsüz elde edilmesine yol açar.

   Örnek: Malların ihracatı tamamlanmadan teşviklerin talep edilmesi veya hayali ihracat işlemleriyle teşvik alınması.

6. Transit Kaçakçılık:
   • Üçüncü bir ülkeye gitmek üzere Türkiye üzerinden transit geçiş yapan malların usulsüz şekilde gümrük kontrolü dışına çıkarılması. Transit rejimi, malların sadece Türkiye üzerinden başka bir ülkeye geçişini kapsar, ancak bu mallar yasa dışı olarak yurt dışına çıkarıldığında ihracat kaçakçılığı suçu oluşur.

İhracat Kaçakçılığı Suçunda Avukatın Rolü

İhracat kaçakçılığı davalarında bir avukatın rolü, müvekkilinin haklarını korumak ve en etkili savunma stratejisini geliştirmek açısından oldukça önemlidir. Avukatın görevleri şunları kapsar:

1. Suçlamaları İncelemek:
   • İhracat kaçakçılığı iddialarını detaylıca inceleyerek müvekkilin hangi eylemlerle suçlandığını anlamak. Suçlamaların hukuki dayanaklarını analiz etmek ve olası savunma stratejilerini belirlemek.
2. Delil İnceleme ve Toplama:
   • Suçlamaların dayandığı belgeleri ve diğer delilleri incelemek. Gümrük beyannameleri, ihracat belgeleri, fatura ve menşe belgeleri gibi önemli belgeler üzerinde çalışma yaparak müvekkilin lehine olabilecek delilleri toplamak.
3. Savunma Stratejisi Geliştirmek:
   • Eğer ihracatçı suçlamaların haksız olduğunu düşünüyorsa, avukat yanlış beyanın kasıtlı olmadığını, bir hata veya yanlış anlaşılma olduğunu savunabilir. Ayrıca, suçun müvekkil tarafından değil, aracı kurumlar ya da lojistik sağlayıcılar tarafından işlenmiş olabileceği de ileri sürülebilir.
4. Hafifletici Sebepler Sunmak:
   • Suçun işlenmiş olduğu kabul edilse dahi, avukat müvekkilin cezai sorumluluğunu hafifletmeye yönelik savunmalar yapabilir. Örneğin, müvekkilin ilk defa suç işlemesi, pişmanlık göstermesi ya da devlete olan zararı tazmin etmeye çalışması gibi durumlar cezanın hafifletilmesini sağlayabilir.
5. Cezai Müeyyidelere İtiraz:
   • Gümrük ve vergi idareleri tarafından verilen cezalara karşı idari başvurular yaparak cezaların kaldırılmasını veya azaltılmasını talep edebilir. Ayrıca, yargı sürecinde mahkemeye itiraz ve temyiz başvuruları yaparak kararların yeniden değerlendirilmesini sağlayabilir.
6. Dava Sürecinin Yönetimi:
   • Gümrük mevzuatına ilişkin davalar oldukça teknik konular içerir. Bu yüzden avukat, müvekkilinin süreci en doğru şekilde anlamasını ve yönlendirilmesini sağlar. Aynı zamanda dava sürecinde haklarını en etkin şekilde savunur.

İhracat Kaçakçılığı Davalarında Savunma Stratejileri

İhracat kaçakçılığı suçlamalarına karşı savunma stratejileri duruma göre değişiklik gösterir. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Yanlış Beyanın Kasıtsız Olduğu: Yanlış beyanın kasıt olmaksızın, hata sonucu verildiği, eksik ya da hatalı bilgi nedeniyle suçun işlendiği savunulabilir.
• Belgelerin Eksikliği: Suçlamaların dayandığı belgelerde eksiklik ya da yanlışlık olduğunu göstermek de savunma stratejisi olabilir. Gümrük idareleri ya da üçüncü taraf lojistik sağlayıcılar tarafından yapılan hatalar bu tür savunmaların dayanağı olabilir.
• Pişmanlık ve İyi Niyet: Eğer suç tespit edilmeden önce ihracatçı kendiliğinden hatasını düzeltirse veya vergi kaybını giderirse, bu durum cezanın hafifletilmesine yardımcı olabilir.

İhracat kaçakçılığı davaları, hem gümrük hem de ceza hukuku açısından uzmanlık gerektirir. Bu nedenle, bu tür davalarda tecrübeli ve gümrük hukuku konusunda uzman bir avukatla çalışmak büyük önem taşır.

AVUKAT DESTEĞİ

Gizlilik

Gizlilik, bir avukatın ve hukuk büromuzun en önemli etik ilkelerinden biridir; 1136 sayılı Kanunda tanımlanan gizlilik ve ifşa etmeme ilkesini çok dikkatli ve hassas bir şekilde uygular. Ancak büromuz, müvekkillerinin bilgi, belge ve bilgilerini gizlilik ve bilgi sorumluluğu sınırları içinde gizli tutar ve hiçbir şekilde ve hiçbir koşulda üçüncü kişi ve kurumlarla paylaşmaz. Bu bağlamda, ofisimiz vaka materyallerinin gizliliğini korumaya yönelik yazılı bir politika benimsemiştir.