Oturma İzni (İkamet İzni) Başvurusu ve Yasal Süreçleri
Oturma izni; Türkiye’de bulunmak için talep edilen izin belgesidir. Yetkili makamlar tarafından düzenlenen oturma izni belgesi yabancılara ülkemizde belirli süre ve belirtilen yerde yasal olarak kalmasını sağlar.
İkamet izni olmadan yabancıların Türkiye’de bulunması yasaktır. Ülkemizde 90 günden fazla kalan yabancıların talepte bulunması, talepte bulunduğu ikamet izninin türüne göre de değişmektedir. Başvurusunun reddedilmemesi aynı zamanda dolandırıcılığa maruz kalmaması için uzman avukat eşliğinde başvurusunu yapması faydasına olacaktır. İşinde ihtisas sahibi avukat aracılığı ile İl Göç İdaresi tarafından da dikkate alınacağı ortadadır.
Yabancılara Oturma İzni Nasıl Alınır?
Oturma izni, yabancılar tarafından Türkiye sınırlarında veya yurtdışından oturma izni başvurusu yaparak alınabilir. Türkiye’de ikamet etmek isteyen yabancı, bizzat kendi veya vekili tarafından oturma iznine ilişkin başvuru yaparak oturum izni alabilir. Oturma izni iptal edilen kimseler *deport* sınır dışı kararının kaldırılması davası vasıtasıyla deport kararının iptalini talep edebilir.
Konsolosluktan yabancıların oturma izni başvurusu
Oturma izni başvuruları kural olarak, yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türk konsolosluklarına yapılacaktır. Yapılan başvurular en geç 90 gün içinde sonuçlandırılacak ve oturma izni başvurusunun reddine veya kabulüne ilişkin işlemler ilgilisine bildirilecektir. Dikkat edilmesi gereken husus ise konsolosluklardan oturma ve çalışma izni ile gelen yabancıların giriş tarihinden itibaren en geç 20 iş günü içerisinde adres kayıt sistemine kayıt yaptırmaları gerekmektedir.
Türkiye’de Yabancıların Oturma İzni Başvurusu Yöntemi
Oturma izin başvurusu yapacak olan kişi ilk başvuruyu online olarak e-ikamet üzerinden yapabilir. Online olarak yapılan E-ikamet başvurusu ön başvuru olup, yabancının asıl ikamet iznini alabilmesi için ikamet etmek istenilen yerdeki Göç İdaresi Müdürlüğü’nden randevu alınmasını sağlamaktadır. Göç İdaresi Müdürlüğü yabancı tarafından yapılacak olan ikamet izni başvurusunu kabul, ret ve iptal edebilmektedir. Buna ek olarak, Türkiye içinden yapılacak başvurular izin türüne göre valilikler tarafından da alınmaktadır.
Türkiye’de Oturma İzin Türleri
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda, yabancıların Türkiye’de oturum izni almalarını gerektiren başlıca nedenlerine göre 6 tür ikamet izni düzenlenmiştir:
- Kısa dönem ikamet izni
- Aile ikamet izni
- Öğrenci ikamet izni
- Uzun dönem ikamet izni
- İnsani ikamet izni
- İnsan ticareti mağduru ikamet izni.
Kısa Dönem Oturum İzni
Kısa dönem ikamet(oturma) izni, diğer ikamet izin türlerine göre daha kolay bir şekilde alınmaktadır. Kısa dönem ikamet izni YUKK madde 31’ de sayılan durumlarda en fazla iki yıl olacak şekilde düzenlenebilir. Ancak bu iki yıllık sürenin istisnası YUKK madde 31’ de bulunan son iki maddedekilerdir. Kısa dönem ikamet izni düzenlenebilecek kişiler (YUKK m. 31)
- Bilimsel araştırma amacıyla gelecek olan yabancılar
- Türkiye’de konut olarak taşınmaz malı bulunan yabancılar
- Ticari bağlantı veya iş kuracak olan yabancılar
- Hizmet içi eğitim programına katılacak olan yabancılar
- Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecek olan yabancılar
- Turizm amaçlı kalacak yabancılar
- Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecek olan yabancılar
- Adli veya idari mercilerin istek veya kararlarına bağlı olarak Türkiye’de kalması gereken yabancılar
- Aile ikamet iznine ilişkin şartları kaybetmesi halinde kısa dönem ikamet iznine geçirilecek olan yabancılar
- Türkçe öğrenme kurslarına katılacak olan yabancılar
- Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacak olan yabancılar (En fazla 1 yıllık süreyle verilmektedir.)
- Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezun oldukları tarihten itibaren altı ay içinde müracaat eden yabancılar (Tek seferde en çok 1 yıl süreliğine verilmektedir.)
- Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirtilecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu (Üst sınırı 5 yıldır.)
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olan yabancılar (Üst sınırı 5 yıldır.) kısa dönem ikamet izni alabileceklerdir.
Kısa dönem ikamet iznine başvuru için gereken belgeler her duruma göre değişiklik göstermektedir. Ancak her başvuru için gereken belgeler bulunmaktadır.
Kısa Dönem Oturum İçin Gerekli Belgeler
- Kısa dönem ikamet iznine ilişkin başvuru formu
- Sağlık sigortası
- Maddi imkana ilişkin beyan
- Pasaport veya denk bir belgenin aslı ile fotokopisi
- Biyometrik fotoğraf
Kısa Dönem Oturum İzninin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
Kısa dönem ikamet izninin reddi, iptali veya uzatılmaması
MADDE 33 – (1) Aşağıdaki hâllerde kısa dönem ikamet izni verilmez, verilmişse
iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz:
a) 32 nci maddede aranan şartlardan birinin veya birkaçının yerine getirilmemesi veya
ortadan kalkması
b) İkamet izninin, veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi
c) (Mülga: 28/7/2016-6735/27 md.)
ç) Hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması
(2) (Ek: 28/7/2016-6735/27 md.) İkamet izninin yurt dışında kalış süresi bakımından
iptaline ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
YUKK madde 33’ te bahsedilen durumlarda kısa dönem ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz:
- Kısa dönem ikamet izni için gereken bilgi ve belgeleri ibraz etmemek
- YUKK 32 nci maddede aranan şartlardan birinin veya birkaçının yerine getirilmemesi veya ortadan kalkması
- İkamet izninin, veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi
- Son bir yıl içinde toplamda yüz yirmi günden fazla süreyle yurt dışında kalınması
- Hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması
Aile Oturum İzni
Aile oturma izni belli koşulların sağlanmasıyla yabancı bireylere ve aile bireylerine ülkeye giriş ve ikamet hakkı verilmektedir. İkamet izinlerinden birine sahip olan yabancılar ile ikincil koruma statüsü sahiplerinin ve mültecilerin;
- yabancı eşine,
- eşinin veya kendisinin ergin olmayan yabancı çocuğuna,
- eşinin veya kendisinin yabancı çocuğuna aile ikamet izni düzenlenebilir.
Aile ikamet izni, her seferinde 3 sene olacak şekilde verilmektedir. Aile ikamet izninin süresi hiçbir şekilde ailesinin ikamet izni almasını sağlayan kişiden daha fazla sürede olmayacaktır.
Öğrenci Oturma İzni
Öğrenci oturma izni, yabancı öğrencilerin Türkiye’de yaşaması, eğitim alması için düzenlenmektedir. Öğrenci ikamet izni şu kişilere verilmektedir:
- Aile oturum izni bulunmaması halinde ilk ve orta derecede öğrenim gören yabancılar
- Ülkemizde bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans seviyelerinde eğitim gören yabancılara öğrenim süresince oturma izni verilmektedir.
Öğrenci Oturum İzni İçin Gerekli Belgeler
- Kısa dönem oturma iznine ilişkin başvuru formu
- Sağlık sigortası
- Maddi imkana ilişkin beyan
- Pasaport veya denk bir belgenin aslı ile fotokopisi
- Biyometrik fotoğraf
- Aktif öğrencilik belgesi
Uzun Dönem Oturma İzni
Türkiye’nin şartlarına, sosyal olarak uyum sağladığı düşünülen yabancının ülkede yaşaması için uzun dönem ikamet izni verilebilmektedir. Uzun dönem oturum izni Türkiye’de kesintisiz en az 8 yıl ikamet izniyle kalmış olan ya da Bakanlığın belirlediği şartlara uyan yabancılara, Bakanlığın onayıyla valilikler tarafında süresiz oturma izni düzenlenir.
Uzun dönem oturma iznine geçiş hakkı tanınmayacaklar şunlardır:
- Mülteciler,
- Şartlı mülteciler
- İkincil koruma statüsü sahipleri
- İnsani ikamet izni sahipleri
- Geçici koruma sağlanan kişiler
İnsani Oturma İzni
İdare tarafından insani oturum izni resen verilebilmektedir. İnsani oturum izinlerinin verilmesinde Türkiye’nin zorunlu olarak ülkesini terk etmiş insanlara yönelik yardımcı olma tutumunun etkisi vardır. İnsani oturma izni gerektiren durumlar;
- Çocuğun üstün yararı söz konusu olduğunda,
- Haklarında ülkeye giriş yasağı veya sınır dışı etmeye ilişkin karar alınmış olduğu halde, yabancıların Türkiye’den çıkışları yaptırılamadığında ya da Türkiye’den ayrılmaları makul veya mümkün görülmediğinde,
- Yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmadığında,
- Başvuru sahibinin ilk sığınma ülkesi veya güvenli bir üçüncü ülkeye geri gönderilmesi işlemlerinin devamı süresince,
- Olağanüstü durumlarda,
- Acil nedenlerden ötürü veya ülke çıkarlarının korunması ile kamu düzeni ve kamu güvenliği açısından Türkiye’ye girişine ve Türkiye’de kalmasına izin verilmesi gereken yabancıların,
- ikamet izni verilmesine engel teşkil eden durumları sebebiyle diğer ikamet izinlerinden birini alma imkanı bulunmadığında,
İnsani oturum izni Bakanlık tarafından belirlenen sürelerle sınırlı olmak şartıyla ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün onayı da alınarak valiliklerce insani oturma izni verilebilir ve verilmiş olan bu izinler uzatılabilir. YYUK’na göre insan ticareti mağdurunun oturum izni, kişinin insan ticaretinden dolayı mağdur olduğuna dair kuvvetli şüphenin varlığı hakinde valilikler tarafından 30 gün süreli olarak verilmektedir. İnsan ticareti mağduru için verilen ikamet izinleri en fazla altışar aylık sürelerle uzatılabilecek, ancak bu süreler toplamda 3 yılı geçemez.
Türk Vatandaşı İle Evli Yabancıların Oturma İzni
Aile oturma izni, Türk vatandaşlarıyla evli olan yabancıların oturma izni alabilmesini sağlamaktadır. Aile oturum izni ile aile birliğinin korunması amaçlanmıştır. 5901 sayılı Kanunun 28. maddesinde yer alanlar ve Türkiye’de yasal ikamet izinlerinden birine sahip olan yabancılar, mülteciler ve ikincil koruma statüsü sahiplerinin aşağıdaki yakınları yakınları oturma izni talep edebilir
- Yabancı uyruklu eşi
- Eşinin veya kendisinin reşit olmayan yabancı uyruklu çocuğu
- Kendisinin veya eşinin bağımlı yabancı uyruklu çocuğu
Bu kişiler kendi üzerinden eşine ikamet izni alabileceği gibi müşterek çocuklarına ve sadece eşinin çocuklarına da oturma izni alabilmektedir. Her ne olursa tüm yukarıda açıklanan hususlarda işinde deneyim sahibi avukat aracılığı ile yol almanızı tavsiye ederiz.
AVUKAT DESTEĞİ
Randevu almak için çalışma saatleri içerisinde aşağıdaki telefon aracılığı ile ulaşabilir veya aşağıdaki adrese mail atabilirsiniz.
Gizlilik
Gizlilik, bir avukatın ve hukuk büromuzun en önemli etik ilkelerinden biridir; 1136 sayılı Kanunda tanımlanan gizlilik ve ifşa etmeme ilkesini çok dikkatli ve hassas bir şekilde uygular. Ancak büromuz, müvekkillerinin bilgi, belge ve bilgilerini gizlilik ve bilgi sorumluluğu sınırları içinde gizli tutar ve hiçbir şekilde ve hiçbir koşulda üçüncü kişi ve kurumlarla paylaşmaz. Bu bağlamda, ofisimiz vaka materyallerinin gizliliğini korumaya yönelik yazılı bir politika benimsemiştir.
Leave A Comment